Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), uzun vadeli birikimlerinizi güvence altına almanın en popüler yöntemlerinden biri. Peki, bu sistemden daha fazla yararlanmak için birden fazla BES sözleşmesi yapabileceğinizi biliyor muydunuz? Her sözleşme için ayrı hedefler belirlemek, ihtiyaç anında farklı sözleşmelerinizi kullanmak ya da çeşitli şirketlerin avantajlarından faydalanmak gibi pek çok nedeni olabilir. Bu yazıda, “Acaba birden fazla BES sözleşmesi yaptırsam mı?” diye düşünenlerin kafasındaki soru işaretlerini giderecek, avantajları ve dikkat edilmesi gereken noktaları kapsamlı şekilde ele alacağız.
Aslında birden fazla BES sahibi olmak, tasarruflarınızı bölerek daha esnek bir finansal planlama yapmanıza imkan tanıyor. Elbette bu esnekliği doğru yönetmeniz, hangi sözleşmeyi hangi amaçla kullandığınızı netleştirmeniz önemli. Yazımız boyunca hem çoklu BES sözleşmesinin sunduğu avantajlara hem de yeni eklenen kısmi çekim ve kredi teminatı gibi haklara kısaca değinerek, geleceğinizi planlamak için daha güçlü araçlara nasıl sahip olabileceğinizi anlatacağız. Hazırsanız, başlayalım!
Birden Çok BES Sözleşmesi Nedir ve Neden Önemli?
Birden fazla BES sözleşmesine sahip olmak, kısaca aynı veya farklı emeklilik şirketlerinden iki veya daha fazla BES hesabı açmanız anlamına gelir. Bu yaklaşım, tüm birikimlerinizi tek bir potada tutmak yerine farklı sözleşmeler üzerinden yöneterek finansal planlamanızı esnekleştirmenizi sağlar.
Aklınıza, “Neden tek bir sözleşme yerine birden fazla sözleşmeyle uğraşayım ki?” sorusu gelebilir. Aslında çoklu BES sözleşmesine sahip olmak, finansal stratejilerinizde çeşitlilik yaratır. İlerde beklenmedik bir nakit ihtiyacı ortaya çıkarsa yalnızca bir sözleşmenizi sonlandırıp, diğerlerini koruyabilirsiniz. Ya da farklı şirketlerden sözleşme yaparak getiri oranları, masrafları ve hizmet kalitesini birbiriyle karşılaştırabilir, en avantajlı seçenekleri aynı anda deneyimleyebilirsiniz.
Avantajları Kısaca Özetlersek:
- Nakit İhtiyacı: Tek sözleşmeyi sonlandırmak yerine, ihtiyaç duyduğunuzda sadece bir sözleşmenizden çıkış yaparak diğerlerinin devlet katkısı ve getirisini koruyabilirsiniz.
- Farklı Şirketlerden Yararlanma: Her emeklilik şirketi farklı avantajlar, fon seçenekleri ve masraf politikaları sunar. Birden fazla sözleşmeyle bu çeşitlilikten yararlanma şansınız artar.
- Risk Bölme: Tüm tasarrufunuzu tek bir sözleşmede tutmak yerine birikimlerinizi farklı hesaplarda değerlendirmeniz, hem psikolojik hem de finansal açıdan “yumurtaları farklı sepetlere koyma” avantajı sunar.
- Esneklik: Uzun vadeli finansal planlarınızda, acil durumlar ya da yeni yatırım fırsatları gibi farklı senaryolar için esnek hareket etme imkanı sağlar.
Birden Fazla Sözleşmeyi BES’teki Yeni Düzenlemelerle Kullanma
Son yıllarda yapılan düzenlemelerle Bireysel Emeklilik Sistemi, katılımcılara finansal ihtiyaçlarında daha fazla esneklik sunmaya başladı. Bu yeniliklerden en önemlileri, kısmi çekim hakkı ve BES birikimlerinin kredi teminatı olarak kullanılabilmesi. Gelin bu imkanların detaylarını ve çoklu BES sözleşmesine sahip olmanın bu noktada nasıl devreye girdiğini inceleyelim.
BES’te Birden Fazla Sözleşmeyi Kısmi Çekim Hakkıyla Kullanma
BES’e yakın zamanda eklenen önemli yeniliklerden biri olan kısmi çekim hakkı sayesinde, belli koşulları sağlıyorsanız birikimlerinizin bir kısmını sistemden çıkmadan kullanmanız mümkün hale geldi. Bu düzenlemeye göre aşağıdaki durumlarda BES birikiminizin %50’sine kadar kısmi çekim yapabilirsiniz:
- Evlilik veya İlk Konut Alımı: Bu amaçlar için kısmi çekim yapabilmek için en az 5 yıl sistemde kalmış ve toplamda en az aylık brüt asgari ücretin 5 katı kadar katkı payı ödemiş olmanız gerekiyor.
- Doğal Afetler: Doğal afet gibi beklenmeyen durumlarda ise herhangi bir süre veya katkı şartı aranmadan afet tarihinden itibaren 6 ay içinde başvuruda bulunarak birikimlerinizin yarısını çekebilirsiniz.
Ancak unutmamalısınız ki, herkes bu şartları her zaman sağlayamayabilir. İşte tam bu noktada, ikinci (veya daha fazla) BES sözleşmesine sahip olmak büyük bir avantaj yaratır. Eğer o anda kısmi çekim koşullarını karşılayamıyorsanız ya da farklı bir amaçla (örneğin çocuğunuzun eğitimi, sağlık giderleri gibi durumlar için) birikimlerinizi kullanmak istiyorsanız, birden fazla BES sözleşmeniz olması size büyük esneklik sağlar. Bu durumda dilediğiniz bir sözleşmenizi bozdurabilir, diğerlerini ise uzun vadeli yatırımlar olarak koruyabilirsiniz.
BES’te Birden Fazla Sözleşmeyi Kredi Teminatı Göstermek
BES ile ilgili yeni getirilen bir diğer önemli yenilik de, BES birikimlerinizi bankalara teminat olarak göstererek kredi çekme imkanı. Bu yöntem, acil nakit ihtiyacı olan kişilere birikimlerini bozdurmadan, daha avantajlı faiz oranlarıyla kredi kullanma fırsatı sunuyor. Bu süreç kısaca şöyle işliyor:
- Kredi kullanmak istediğiniz bankaya BES sözleşmenizdeki birikimi teminat olarak gösteriyorsunuz.
- Banka, gösterdiğiniz BES birikimini güvence olarak kabul ederek size kredi veriyor. Böylece hem BES sözleşmeniz devam ediyor hem de kısa vadede ihtiyaç duyduğunuz nakdi avantajlı faiz oranlarıyla karşılayabiliyorsunuz.
Bu yöntemle, BES hesabınızı bozmadan bankadan kredi alabiliyorsunuz. Üstelik bankalar için bu güvenli bir teminat olduğu için, çoğu zaman daha düşük faizle kredi bulma ihtimaliniz var.
Özellikle kredi skoru yeterli olmayan ama düzenli BES yatırımı yapan biriyseniz, bu size kapıları açan bir fırsat olabilir. Böylece hem nakit ihtiyacınızı karşılar, hem de uzun vadeli hedeflerinizden sapmazsınız.
Ancak burada da belli miktarda birikim sahibi olma gibi şartlar var. Yani BES birikiminiz, banka tarafından çekmek istediğiniz kredi miktarı için yeterli bulunmayabilir. Bu noktada ikinci bir BES sözleşmesine sahip olmak ve istediğiniz miktarda krediyi çekemediğiniz durumda oradaki birikimi kullanmak, hayat kurtarıcı olur.
Kısaca toparlarsak; yeni düzenlemelerle BES artık eskisinden çok daha esnek ve avantajlı bir sistem haline geldi. Bu avantajları en üst düzeyde kullanabilmeniz içinse, birden fazla BES sözleşmesine sahip olmanız oldukça stratejik bir seçim olabilir.
Birden Fazla BES Sözleşmesi Varken Emeklilik ve Birleştirme
İki veya daha fazla BES sözleşmesi yaptığınızda aklınıza gelecek sorulardan biri de muhtemelen şu olacaktır: “Birden fazla sözleşme varken emeklilik süreci nasıl işler?” Aslında süreç oldukça açık ve basit: Emeklilik hakkınızı elde etmek için gereken 10 yıl sistemde kalma ve 56 yaş koşulu, ilk başlattığınız (en eski tarihli) sözleşmeniz üzerinden hesaplanır.
Başka bir deyişle, diyelim ki ilk sözleşmenizi 15 yıl önce yaptınız ve şu anda 56 yaşınızı doldurdunuz. Sonraki yıllarda yaptığınız diğer sözleşmeler henüz 10 yılı tamamlamamış olsa bile, ilk sözleşmeniz üzerinden emeklilik hakkını kazandığınız anda tüm BES sözleşmelerinizi tek bir hesapta birleştirebilir ve bu hesap üzerinden emekli olabilirsiniz.
BES Birleştirmede Dikkat Etmeniz Gereken Noktalar
- En Eski Sözleşmenizi Korumak: Emeklilik koşullarının (10 yıl + 56 yaş) en eski sözleşmenizden hesaplandığını unutmayın. Eğer en eski sözleşmenizi erken sonlandırırsanız, emeklilik hakkınızı kazanmak için yeniden beklemek zorunda kalabilirsiniz. Bu nedenle, birden fazla sözleşmeniz varsa ilk açtığınız sözleşmeyi korumak önemlidir.
- Stopaj ve Kesintiler: Birleştirme işlemi sırasında BES’ten erken çıkış yapılmadığı için normalde oluşabilecek stopaj kesintileri gibi olumsuz durumlarla karşılaşmazsınız.
- Devlet Katkısını Maksimumda Tutmak: BES sözleşmeleriniz birleştirildiğinde, devlet katkısından hak ettiğiniz oranlar değişmez ve birikimlerinizin toplamına göre hesaplanır. Yine de birleşim öncesinde her sözleşmenizin hak ediş durumunu kontrol edip devlet katkınızı maksimumda tutmak için en avantajlı sözleşmeniz altında birleşim yapmanız faydalı olabilir.
Özetle, çoklu BES sözleşmesine sahip olmak emeklilik sürecinizi daha esnek hale getirir ve gerektiğinde kolayca tüm sözleşmeleri birleştirme imkânı tanır. Bu işlemi doğru şekilde yönetmeniz, emekliliğinizde elde edeceğiniz avantajları artırmak açısından kritik öneme sahip olacaktır.
Birden Fazla BES Sözleşmeniz Varsa Dikkat Etmeniz Gerekenler
Birden fazla BES sözleşmesine sahip olmanın avantajları olsa da, süreci doğru yönetebilmek için bazı hususlara dikkat etmek de önemli. Özellikle stopaj vergisi ve kesintiler, BES sözleşmenizi erken sonlandırmanız veya sözleşmeleri birleştirmeniz durumunda karşınıza çıkabilir. BES’ten 10 yıl dolmadan çıkmanız durumunda, getiriler üzerinden %15’e varan stopaj kesintisi yapılabileceğini unutmayın. Stopaj kesintisi:
- 10 yıla kadar %15,
- 10 yıl ve üzeri %10,
- 10 yıl ve 56 yaş tamamlanırsa %5 olmakta.
Ayrıca devlet katkısından hak ettiğiniz oranda yararlanabilmek için süre koşullarını dikkatlice değerlendirmelisiniz:
- En az 3 yıl sistemde kalanlar devlet katkısı ve getirilerinin %15’ine,
- En az 6 yıl sistemde kalanlar %35’ine,
- En az 10 yıl sistemde kalanlar %60’ına,
- 10 yıl sistemde kaldıktan sonra 56 yaşını dolduranlar ise getirileri dahil devlet katkısının tamamını almaya hak kazanırlar.
BES’te şirket seçimi ve fon yönetimi de dikkat edilmesi gereken önemli noktalardandır. Aynı şirket üzerinden birden fazla sözleşmeniz varsa, yönetim gideri kesintileri sadece ilk sözleşmenizden alınır ve bu sizin için avantaj yaratabilir. Ancak farklı şirketlerle çalışmayı tercih ediyorsanız, devlet katkısı fon performanslarını ve gider politikalarını iyi incelemeniz gerekir. Her şirket ayrı kesinti uygulayacağından, toplam maliyetiniz artabilir. Öte yandan farklı şirketlerle çalışmak, piyasa risklerinizi dağıtmak ve farklı yönetim stratejilerini karşılaştırmak açısından size ekstra fayda sağlayabilir. Bu noktada “En Avantajlı Bireysel Emeklilik Şirketi Hangisi?” başlıklı yazımızı incelemenizi tavsiye ederiz.
BES’te %30 oranındaki devlet katkısı, sözleşme sayısına göre değil, kişiye (TC kimlik numarasına) göre hesaplanır. Yani birden fazla sözleşmeniz olsa da, toplamda alabileceğiniz devlet katkısının üst limiti değişmez. 2025 yılı için devlet katkısı üst limiti, yıllık 312.066 TL katkı payı üzerinden en fazla 93.619 TL’dir. Bu, tüm sözleşmeleriniz için geçerli olan toplam katkıdır. Örneğin üç ayrı BES sözleşmeniz olsa bile, her biri için ayrı ayrı 93.619 TL değil, hepsi birlikte bu limite tabidir.
Son olarak, çoklu BES sözleşmelerinizi oluştururken kişisel hedeflerinizi net belirlemek önemlidir. Hangi sözleşmenin kısa vadeli acil ihtiyaçlar için, hangilerinin ise orta veya uzun vadede çocuklarınızın eğitimi, ev alımı veya emeklilik gibi amaçlar için olduğunu önceden planlamalısınız. Böylelikle hem devlet katkısını maksimum oranda alabilir hem de finansal ihtiyaçlarınızı esnek bir şekilde karşılayarak geleceğinize daha güvenle bakabilirsiniz.
Finansal Hedeflere Uygun Akıllı BES Stratejisi
Bireysel Emeklilik Sistemi’nde birden çok sözleşmeye sahip olmak, finansal esnekliğinizi artırarak hem kısa vadeli ihtiyaçlarınızı yönetmenizi hem de uzun vadeli birikimlerinizi korumanızı sağlar. Yeni getirilen kısmi çekim hakkı ve BES birikimini kredi teminatı olarak kullanabilme gibi yenilikler ise BES’i daha güçlü ve esnek bir sistem haline getiriyor. Ancak bu yeni imkanlardan faydalanamadığınız veya koşulları sağlayamadığınız durumlarda, çoklu BES sözleşmesi sahipliği size güvenli ve esnek bir çıkış kapısı sunar.
Birden fazla BES sözleşmesi özellikle farklı finansal hedefleri bulunan kişiler için ideal. Örneğin, çocuklarınızın eğitimi için ayrı, emeklilik planlamanız için ayrı sözleşmeler oluşturarak her bir hedefi netleştirebilir, gerektiğinde bu sözleşmelerden birini sonlandırıp diğerlerini koruyarak avantaj sağlayabilirsiniz. Şirket seçiminde ise aynı şirketten birden fazla sözleşme açmak maliyet avantajı getirirken, farklı şirketleri tercih ederek riskinizi dağıtmanız mümkün hale gelir. Bu noktada kendi finansal hedeflerinize uygun bir denge kurmak önemli.
Son olarak; BES gibi uzun vadeli yatırım araçlarında başarı, planlı ve esnek bir yaklaşımla mümkün. Birden fazla sözleşme stratejisini, yeni eklenen kısmi çekim ve kredi teminatı gibi özelliklerle birleştirerek hem bugünün ihtiyaçlarını karşılama, hem de geleceğe daha sağlam adımlarla ilerleme fırsatını yakalayabilirsiniz. Şimdi DijiBES aracılığıyla yeni bir BES sözleşmesi açın ve Carreforusa Hediye Çeki, size özel atanan danışman ve aylık düzenli fon önerileriyle yüksek kazanç imkanlarından faydalanın. Yeni BES başvurusu için tıklayın.
Birden Fazla BES Başlatma Hakkında Sık Sorulanlar
Evet, birden fazla Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) sözleşmesi yapabilirsiniz. Türkiye’de bireysel emeklilik sistemine katılanların birden fazla BES sözleşmesi yapmasında herhangi bir sınırlama bulunmamakta.
Evet, iki veya daha fazla BES hesabı açabilirsiniz. İkinci BES hesabınızı açmak için yeni bir bireysel emeklilik sözleşmesi yapmanız yeterlidir. Aynı şirketten veya farklı şirketlerden ikinci bir sözleşme yapabilirsiniz. Aynı şirketten yapılan sözleşmelerde yönetim gideri kesintisi sadece ilk sözleşmeden tahsil edilirken, farklı şirketlerden yapılan sözleşmelerde her şirket ayrı ayrı yasal kesinti yapar.
Birden fazla BES sözleşmesi yapmanın bazı avantajları vardır. Örneğin, acil nakit ihtiyacı durumunda tek bir sözleşmenizi bozdurabilir ve diğer sözleşmelerinizi devam ettirebilirsiniz. Böylece, devlet katkısı ve emeklilik haklarını kaybetme riskini azaltabilirsiniz. Ayrıca, farklı şirketlerden BES sözleşmeleri yaparak getiri oranlarını karşılaştırabilir ve daha avantajlı olanı seçebilirsiniz. Farklı hesaplar açarak, yatırım risklerinizi dağıtabilirsiniz. Bu sayede, bir hesapta yaşanabilecek olumsuz durumlar diğer hesaplarınızı etkilemez ve genel riskinizi azaltmış olursunuz. Kısmı çekim ve BES teminatlı kredi çekimlerinde de avantajlarınız var.
İkinci bir BES hesabı açmak oldukça basittir. İlk olarak, çalışmak istediğiniz BES şirketini seçmeniz gerekmekte. Ardından, seçtiğiniz şirketin internet sitesi üzerinden veya müşteri hizmetleri aracılığıyla başvuru yapabilirsiniz. Başvuru sırasında kişisel bilgileriniz ve ödeme planlarınız gibi detayları girmeniz gerekecek. İkinci bir BES hesabı açarken dikkat etmeniz gereken bazı noktalar şunlar:
Şirket Seçimi: Farklı şirketlerin sunduğu getirileri ve avantajları karşılaştırarak size en uygun olanı seçin.
Kesintiler: Farklı şirketlerden sözleşme yapıyorsanız, her şirketin yapacağı yasal kesintileri göz önünde bulundurun.
Devlet Katkısı: Birden fazla sözleşme yapmanız durumunda devlet katkısı üst limiti, TC kimlik numaranız üzerinden tüm sözleşmelerinizin toplam katkı payına göre belirlenir. Bu nedenle, toplam devlet katkısını hesaplayarak planlama yapın.
Aynı şirkette birden fazla BES hesabı açmanın avantajları arasında, yönetim gideri kesintilerinin sadece ilk sözleşmeden tahsil edilmesi yer alır. Bu, sonraki sözleşmelerinizden ek kesinti yapılmaması anlamına gelir. Ayrıca, tek bir şirketle çalışmak, tüm hesaplarınızı tek bir noktadan yönetmenizi kolaylaştırır ve işlemlerinizin takibini daha basit hale getirir.
Farklı şirketlerde BES hesabı açmak bazı avantajlar sunabilir. Öncelikle, farklı şirketlerin sunduğu getiri oranlarını ve avantajları karşılaştırarak daha iyi bir yatırım getirisi elde edebilirsiniz. Ayrıca, bir şirkette yaşanabilecek olası sorunlar veya performans düşüşlerinden etkilenmemek için riski dağıtmış olursunuz. Ancak, her şirket için ayrı ayrı yasal kesintiler yapılacağını unutmamanız gerekir.
İki ya da daha fazla BES hesabınız varken emeklilik süreci, en eski sözleşmenize göre işler. İlk sözleşmenizde 10 yıl ve 56 yaş koşulunu sağladığınızda emekliliğe hak kazanırsınız. Diğer sözleşmelerinizi bu ilk sözleşmeyle birleştirerek, şartları sağlamasa bile sonlandırabilirsiniz. Birleştirme işlemi için herhangi bir BES şirketine başvurmanız yeterlidir, bu şirket Emeklilik Gözetim Merkezi’nden aldığı bilgilerle işleminizi tamamlar. Bu şekilde, emeklilik haklarınızı kaybetmeden tüm birikimlerinizi tek bir noktada toplayabilirsiniz.
İki ya da daha fazla BES hesabınız olması durumunda, devlet katkısından yararlanma süreci tüm sözleşmelerinizin toplam katkı payına göre belirlenir. Her bir sözleşme için ayrı ayrı devlet katkısı alınmaz, toplamda katkı payınıza göre yıllık belirlenen üst limit üzerinden devlet katkısı hesaplanır. 2025 yılı için 312.066 TL katkı payı üzerinden üst limiti olan 93.619 TL devlet katkısı alabilirsiniz.
