Geçtiğimiz on yıl içinde çok fazla duyduğumuz ekonomik-finansal terimleri sıralayacak olursak şüphesiz Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) ilk sıralarda yer alır. Geleceğini güvence altına almak ve ekonomik özgürlüğünü daha sağlam hale getirmek isteyen birçok kişi BES avantajlarından faydalanmakta ve birikim yapmakta. Eğer bu sistemin detaylarını merak ediyorsanız, yazının kalanına davetlisiniz. BES nedir sorusunu ele alacak ve bu sisteme dair aklınızdaki soruların tamamına cevap vereceğiz.
Dilerseniz yazı içeriğini YouTube videosu olarak da izleyebilirsiniz:
BES Nedir?
BES, bireylerin çalışma hayatları sona erdikten sonra rahat bir şekilde yaşama arzusunu gerçekleştirmek için başvurduğu bir yatırım-birikim sistemidir. Kişiler, kazançlarından belli bir miktarı periyodik olarak gelecekleri için ayırır ve BES fonuna yatırır. Bu fonda biriken miktara, düzenli olarak devlet katkısı da eklenir. Yıllar boyunca yaptığınız bu yatırımlar birikir ve size ikinci bir emekli maaşı ya da toplu bir ikramiye olur. BES ile elde ettiğiniz bu ikinci emeklilik sayesinde, emekli olduktan sonra da çalıştığınız günlerdeki refah seviyesini korumanız mümkün hale gelir.
Bireysel Emeklilik Avantajları
Bireysel Emeklilik Sistemine kaydolmak isteyen birçok kişi, kesin kararını vermeden önce tereddütler yaşar. BES konusunun son zamanlarda çok popüler olması ve herkesin BES ile ilgili bir şeyler söylemesi kafa karıştırıcı bir etki yapmaktadır. Eğer BES yaptırmak konusunda bir çekinceniz varsa ve BES yaptırmak mantıklı mı sorusunu soruyorsanız, size rahatlıkla “evet, mantıklı” cevabını verebiliriz. Eğer kazancınızı riske atmadan yatırım yapmak ve yaptığınız yatırımın karşılığını net şekilde almak istiyorsanız, sizin için en doğru yatırım aracı BES olacaktır. Başlıca, BES avantajları aşağıdaki gibi sıralanabilir;
- Devlet Katkısı: BES’in size sunduğu en büyük avantaj devlet katkısı olacaktır. Diğer hiçbir yatırım türünde, kendi yaptığınız yatırıma ek olarak bir de devletten destek almazsınız. BES’te ise durum gerçek anlamıyla böyledir. Her yaptığınız yatırıma karşılık, yatırımınızın %30’u kadar devlet katkısı alırsınız. Örnek olarak, BES hesabınıza 500 liralık bir katılım payı yatırıyorsanız, bu miktarın %30’u olan 150 Türk Lirası da devlet katkısı olarak hesabınıza yatar. Fakat devlet katkısı ile ilgili unutmamanız gereken nokta, bu katkının tamamını çekebilmek için 56 yaşına kadar beklemeniz ve bireysel emekliliğe hak kazanmanız gerektiğidir.
- Esnek Yatırımı İmkanı: İnsan hayatında zaman zaman değişiklikler meydana gelebilir ve işler her zaman planlandığı şekilde gitmez. BES tarafından size sağlanan en büyük avantajlardan biri, bu tip durumlar karşısında size esneklik sunmasıdır. Örneğin, asgari katkı payının altına düşmediğiniz sürece, katılım payı miktarınızı özgürce belirleyebilirsiniz. Gelirinizde bir azalma meydana geldiği dönem, kendinizi sıkmadan yatırım miktarını azaltır fakat hala yatırım yapmaya devam edebilirsiniz. Hatta isterseniz yatırım yapmaya bir süreliğine ara verir, tekrar yatırım yapmaya hazır hissettiğinizde yatırımlarınıza geri dönebilirsiniz.
- Vergisiz Yatırım: BES’in diğer yatırım türlerine göre bir diğer avantajı da vergisiz olmasıdır. Devlet katkısının yanı sıra bir de vergi alınmaması, BES’i avantajlı bir yatırım haline getirir.
- İkinci Emeklilik: Emeklilik günleriniz geldiğinde ikinci bir gelirinizin olmasının sağlayacağı avantajı şu an anlamak zor olsa da ikinci bir emeklilik geliri ileri yaşlarda gerçekten kritik bir öneme sahiptir. Emeklilik günlerinizde çalışmak zorunda kalmamak ve gelir seviyenizi korumak için BES’ten daha avantajlı bir yöntem olmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz.
BES Emekli Olma Şartları
BES nedir ve BES yaptırmak mantıklı mı sorularına yeterince açıklayıcı şekilde cevap verdiysek sıra en çok merak ettiğiniz konuya geldi; BES emekli olma şartları. BES kapsamında emekliliğe hak kazanmak hiç karmaşık bir konu değildir. Temel olarak gerekli iki şartı yerine getirdiğinizde .BES ile emekliliğe hak kazanırsınız. Bu gereklilikler;
- BES’e kayıt olduktan sonra asgari 10 yıl boyunca sistemde bulunmak
- 56 yaşına gelmek
Bu gereklilikler yerine getirildiği takdirde emekliliğe hak kazanır ve yıllar boyu yaptığınız birikimin getirdiği refahı tadabilirsiniz. Emekli olmaya hak kazandıktan sonra birikiminizi isterseniz tek seferde toplu olarak alabilir, isterseniz maaş bağlatabilir, isterseniz paranın bir kısmını toplu alıp bir kısmını maaş olarak kullanabilirsiniz. DijiBES ile bu seçeneklerin hepsi mümkün.
BES Devlet Katkısı Hakediş Süreleri
BES’in en büyük avantajlarından birisinin devlet katkısı olduğunu söylemiştik. Devlet katkısı, birikiminizi büyütmeniz konusunda eşsiz bir fırsattır. Fakat, bazı durumlarda Bireysel Emeklilik Sistemi’nden ayrılmanız ve içerideki paranızı çekmeniz gerekebilir. Bu gibi durumlarda devlet katkısına ne olacağını, kaç yıl sistemde kaldığınızda devlet katkısının ne kadarını çekebileceğinizi merak ediyorsanız cevaplar burada.
- Sistemde en az 3 yıl kalınmasından sonra çıkış yapılırsa, devlet katkısının %15’i elde edilir.
- Sistem kalma süresi 6 yıla çıktığında devlet katkısından alınacak oran da %35’e çıkar.
- 10 yıl boyu sistemde kalındığında ise, sistemden çıkarken devlet katkısının %60’ına sahip olunur.
- Devlet katkısının tamamını alabilmek içinse 56 yaşına kadar beklemek ve emekliliğe hak kazanmak gerekir. 56 yaşından küçükken sistemden ayrılırsanız, 10 yılı ne kadar geçmiş olursanız olun devlet katkısından alacağınız oran %60 olur. Devlet katkısının tamamını almak için 56 yaşınızı beklemekten başka şansınız yok.
BES’te Temel Haklarım Nelerdir?
BES’e kayıt olduktan sonra size tanınan bir takım temel haklar vardır. Bu temel haklar, BES’te olduğunuz süre boyunca geçerlidir. BES’i daha da avantajlı hale getiren bu hakları şöyle sıralayabiliriz;
- Emeklilik Planında Değişiklik Yapma: Yılda en fazla dört kez olmak üzere, emeklilik planınızı isteğiniz üzerine değiştirebilirsiniz.
- Fon Değişikliği: Yılda en fazla 12 kez olmak üzere, yatırım yaptığınız fonların dağılımında değişiklik yapabilirsiniz.
- Cayma Hakkı: Sisteme girdikten sonra, iki ay içinde cayma hakkınızı kullanırsanız, tüm yatırımlarınızı ve fon getirilerinizi, toplam gider kesintileri hariç olacak şekilde alabilirsiniz.
- Katkı Payında Değişiklik: Katkı payınız sabit bir tutar olmak zorunda değil. İstediğiniz zaman katkı payında değişiklik yapabilirsiniz.
- Yatırıma Ara Verme: Katkı payının vadesinin üzerinden üç ay geçtiği halde hala yatırım yapılmamışsa, yatırıma ara verildiği kabul edilir. Bu durumlarda, ara verilen ay başına 2 Türk Lirası’nı geçmeyecek şekilde alınan ek yönetim gider kesintisi haricinde bir ücret alınmaz.
Bireysel Emelilikte DijiBES Farkı
Eğer Bireysel Emeklilik için DijiBES’i seçerseniz, kişisel danışmanınız sizinle ilk andan iletişime geçecek ve sizi yatırımlarınız konusunda doğru şekilde yönlendirecek. Başvurunuzdan sonraki görüşme bir seferlik bir görüşme olmayacak. Merak ettiğiniz bir konu olduğunda ya da yatırım fonları hakkında tavsiyelere, yönlendirmelere ihtiyacınız olduğunda danışmanınız ile kolayca iletişim kurabilir ve doğru adımları atabilirsiniz. Eğer kafanızda, BES altın fonu nasıl yapılır gibi bir soru varsa, cevabını kolayca alabileceksiniz. DijiBES size, standart fonlar, değişken fonlar, hisse senedi fonları, likit fonlar, katılım fonları gibi fon türleri sunacak.
Bireysel Emeklilik Başvurusu Nasıl Yapılır?
Bu avantajlar sizi etkilediyse ve BES’li olmak istiyorsanız, doğru yerdesiniz. BES başvurunuzu hemen şimdi yaparak, bireysel emeklilik avantajlarından yararlanmaya başlayabilirsiniz. Başvuru formunu doldurduktan sonra kişisel BES danışmanınız sizi bıraktığınız numaradan arayacak ve talebinizle ilgili detaylı şekilde bilgi verecek. Böylece, sizin için en doğru BES planlamasını yaparak BES’li olabileceksiniz.
BES ve Avantajları Hakkında Sık Sorulan Sorular
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), bireylerin aktif çalışma yaşamları sona erdiğinde rahat bir yaşam sürdürebilmeleri amacıyla oluşturulmuş bir yatırım ve birikim sistemidir. Bu sistemde, bireyler aylık gelirlerinden belirli bir miktarı düzenli olarak BES fonlarına yatırır. Bu yatırımlara devlet tarafından %30 oranında bir katkı sağlanır, böylece biriken fonlar emeklilik döneminde ek bir gelir kaynağı oluşturur. BES, emeklilik döneminde refah seviyesini koruyarak finansal güvence sağlamayı amaçlar.
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES), bireylerin emeklilik dönemlerinde ek bir gelir elde etmelerini sağlayan bir sistemdir. Çalışma hayatınız boyunca yapacağınız düzenli birikimlerle, emeklilik döneminizde sadece Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) alacağınız maaşa bağımlı kalmazsınız. BES, emeklilik döneminde yaşam standardınızı korumanıza yardımcı olur. Ayrıca, devletin %30 katkısıyla birikimleriniz daha hızlı büyür, bu da size finansal olarak daha güvenli bir gelecek sunar.
Devlet Katkısı: BES’in en büyük avantajlarından biri, her yatırdığınız tutarın %30’u kadar devlet katkısı almanızdır. Bu katkı, birikimlerinizi artırarak emeklilik döneminizde daha fazla gelir elde etmenizi sağlar.
Esneklik: BES, gelir durumunuza göre katkı payınızı artırma, azaltma veya bir süre ara verme gibi esneklikler sunar. Bu esneklik, finansal durumunuza göre planlamalar yapmanıza olanak tanır.
Vergisiz Yatırım: BES’te devlet katkısının yanı sıra vergi avantajları da bulunur. Yatırımlarınıza ek vergi yükü olmadan birikim yapmanız, uzun vadede daha kârlı bir yatırım yapmanızı sağlar.
İkinci Emeklilik: BES, emeklilik döneminde ikinci bir maaş gibi ek bir gelir sağlar. Bu gelir, emeklilik günlerinizde maddi anlamda daha rahat bir yaşam sürdürmenizi destekler.
Erken Çıkışta Devlet Katkısı Kaybı: BES’ten erken çıkmanız durumunda, devlet katkısının tamamını alamazsınız. Sistemde 3 yıl kaldığınızda sadece %15, 6 yıl kaldığınızda %35, 10 yıl kaldığınızda %60’ını alabilirsiniz. Devlet katkısının tamamını almak için 56 yaşına kadar beklemeniz gerekmektedir.
Yatırım Riski: BES fonları çeşitli yatırım araçlarına yönlendirilir ve bu yatırımların performansı piyasa koşullarına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Yani, yatırımlarınızın değeri artabileceği gibi azalabilir de. Bu durum, birikimlerinizin beklenenden daha düşük olmasına yol açabilir.
Uzun Vadeli Bağlılık: BES, uzun vadeli bir yatırım aracıdır. Sistemde en az 10 yıl kalmanız ve 56 yaşına gelmeniz gerekmektedir. Bu, finansal esneklik arayanlar için bir dezavantaj olabilir, çünkü birikimlerinizi kısa vadede kullanmanız mümkün değildir.
Ücret ve Kesintiler: BES’te çeşitli yönetim gideri kesintileri uygulanabilir. Bu kesintiler, fonlarınızın büyümesini sınırlayabilir ve birikimlerinizi olumsuz etkileyebilir. Her ne kadar bu kesintiler son yıllarda düzenlemelerle azaltılmış olsa da, halen önemli bir faktördür.
BES’te biriken para, katılımcının sisteme düzenli olarak yaptığı katkı payları, bu katkı paylarının getirdiği yatırım gelirleri ve devlet katkısının birleşimiyle oluşan toplam tutardır. Bu para, katılımcının emeklilik döneminde ek gelir olarak kullanabileceği birikimi temsil eder. Katılımcının seçtiği yatırım fonlarının performansına bağlı olarak bu tutar artabilir ya da azalma gösterebilir. Ayrıca, emeklilik hakkı kazanıldığında, bu birikim toplu olarak veya maaş olarak alınabilir.
Bireysel Emeklilik Sistemi’nden istediğiniz zaman çıkabilirsiniz, ancak devlet katkısının tamamını alabilmek için belirli süreleri doldurmanız gerekmektedir: 3 yıl, 6 yıl, 10 yıl ve 10 ile birlikte 56 yaşı doldurma durumlarında çıkış yaptığınızda farklı miktarlarda devlet katkısı alabilirsiniz.
BES’te devlet katkısını hak edebilmek için belirli süreler boyunca sistemde kalmanız gerekmektedir. Bu süreler ve hak ediş oranları şu şekildedir:
3 Yıl: Sistemde en az 3 yıl kaldığınızda devlet katkısının %15’ini hak edersiniz. Bu süreyi doldurmadan sistemden çıkarsanız, devlet katkısından faydalanamazsınız.
6 Yıl: 6 yıl sistemde kaldığınızda, devlet katkısının %35’ini hak edersiniz. Bu, yatırımlarınıza devlet tarafından eklenen miktarın %35’ini çekebileceğiniz anlamına gelir.
10 Yıl: Sistemde 10 yıl boyunca kaldığınızda devlet katkısının %60’ını hak edersiniz. Bu durumda yatırımlarınızın önemli bir kısmını alabilirsiniz, ancak devlet katkısının tamamını almak için emekliliğe hak kazanmanız gerekmektedir.
56 Yaş ve 10 Yıl: Devlet katkısının tamamını hak edebilmek için hem 56 yaşını doldurmuş olmanız hem de BES’te en az 10 yıl kalmış olmanız gerekir. Bu iki şartı sağladığınızda, devletin yatırımlarınıza eklediği katkının tamamını çekebilirsiniz.
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) kapsamında emekli olabilmek için iki temel şartı yerine getirmeniz gerekmektedir:
Sistemde En Az 10 Yıl Kalmak: BES’e giriş yaptığınız tarihten itibaren en az 10 yıl boyunca sistemde kalmanız gerekmektedir. Bu süre, sisteme giriş yaptığınız tarihten itibaren kesintisiz olarak hesaplanır.
56 Yaşını Doldurmak: BES’ten emekli olabilmek için 56 yaşını doldurmuş olmanız gerekmektedir. Bu yaşa gelmeden önce sistemde ne kadar uzun süre kalırsanız kalın, emekliliğe hak kazanamazsınız.
Bu iki şartı yerine getirdiğinizde BES’ten emekli olmaya hak kazanırsınız. Emeklilik hakkı kazandıktan sonra birikimlerinizi toplu olarak alabilir, maaş olarak düzenli bir gelir şeklinde çekebilir veya bu iki yöntemi birleştirerek kullanabilirsiniz.
